Satu cara pelabur dalam pasaran saham membuat keuntungan ialah dengan membeli saham pada harga yang rendah dan menjualnya pada harga yang tinggi. Tapi bagaimana caranya untuk kita tahu bila kita patut membeli dan menjual sesuatu saham? Anda mungkin pernah mendengar cerita tentang pelabur yang membeli saham syarikat yang bagus tetapi mereka gagal mendapat keuntungan. Selalunya, ini berlaku kerana mereka telah membayar harga yang salah untuk saham-saham tersebut. 

Jadi bagaimana anda boleh tahu sama ada anda membeli atau menjual saham pada harga yang betul ataupun salah? Dalam hal ini, anda perlu melihat penilaian yang telah dibuat terhadap saham tersebut.

Ada yang berkata penilaian saham adalah suatu ilmu yang berseni dan bukan satu cabang ilmu yang saintifik. Ia melibatkan gabungan pendapat peribadi pelabur tentang syarikat tertentu dan prestasi syarikat tersebut dari segi kedudukan kewangannya. 

Satu cara untuk memeriksa penilaian sebuah syarikat ialah dengan melihat nisbah harga perolehan (PE ratio). PE ratio merujuk kepada harga saham syarikat (Price) yang dibahagi dengan perolehannya (Earnings) (keuntungan bersih). Contohnya, PE ratio semua syarikat Malaysia di Bursa Malaysia hari ini ialah 18 kali1. Maksudnya, secara purata, sebuah syarikat tersenarai awam di Malaysia dinilaikan pada 18 kali perolehan semasanya.. This means on average, a Malaysian public-listed company is valued at 18 times their current earnings. 

Tapi bagaimana anda boleh tahu sama ada nilai sebuah syarikat itu telah dianggarkan dengan tepat? Satu cara yang bagus untuk memeriksa perkara ini ialah dengan melihat nilai syarikat lain yang boleh dijadikan perbandingan. 

https://www.ceicdata.com/en

Untuk membantu anda menganalisis PE ratio sebuah syarikat, anda boleh lihat faktor-faktor berikut:

1. PE ratio untuk seluruh pasaran: Purata PE ratio untuk seluruh pasaran dan bagaimana ia berubah dengan peredaran masa. Contohnya, PE bagi Bursa Malaysia dalam tempoh 10 tahun yang lalu ialah 16 kali. Untuk tempoh 6 bulan yang lalu, PE ratio ialah 18 kali. Ini menunjukkan bahawa penilaian yang dibuat secara keseluruhan tidaklah jauh lebih mahal atau jauh lebih murah berbanding tahun sebelumnya. Jika PE ratio semasa lebih tinggi berbanding purata jangka panjang, ada risiko ia akan jatuh. (tetapi jika PE ratio semasa lebih rendah daripada purata jangka panjang, ada peluang ia akan meningkat naik.) 
2. PE untuk syarikat: Yang kedua, cuba lihat purata PE untuk syarikat dalam tempoh 10 tahun yang lalu dan bandingkan dengan puratanya sekarang. Jika nisbah PE semasa jauh lebih tinggi berbanding tempoh sepuluh tahun sebelumnya, mungkin ada risiko nisbah itu akan turun tidak lama lagi. 
3. Bandingkan PE ratio beberapa buah syarikat: Untuk membuat perbandingan ini, anda perlu cari syarikat yang menjual produk atau perkhidmatan yang serupa. 

Sebab utama pelaburan saham boleh jadi rumit ialah kerana terdapat sangat banyak faktor yang perlu diambil kira. Melabur dalam saham juga memerlukan anda sentiasa memantau rapi pelaburan yang telah anda buat. Ingat, biasanya sesiapa pun akan melakukan kesilapan apabila membuat pelaburan saham dan mengalami kerugian wang dari masa ke masa. 

Jadi, penting untuk anda menyebarkan risiko anda dan jangan himpunkan semua pelaburan anda di satu tempat. Dengan cara ini, jika pasaran saham menjunam dan anda kehilangan semua pelaburan yang anda dalam pasaran saham, anda tidak akan terlalu terjejas. Anda masih ada pelaburan dalam bentuk lain yang mungkin akan dapat menampung kerugian yang anda alami dalam pasaran saham. 

Setelah anda tahu apa yang perlu diperhatikan apabila ingin memilih saham syarikat untuk tujuan pelaburan, mungkin anda sudah bersedia untuk memulakan aktiviti pelaburan! Klik di sini untuk belajar lebih lanjut tentang saham dan bagaimana untuk mula melabur dalam saham. Jika anda mahu tahu lebih lanjut tentang jenis-jenis pelaburan yang lain, klik di sini.